علت چیست؟
تشکیل زندگی و دست یابی به خانواده ی رشد دهنده سه شرط دارد:
1- انتخاب عاقلانه و مناسب
2- مراقبت آگاهانه و مداوم
3- مراجعه به مشاور و روان شناس قبل از ازدواج و بعد از ازدواج.

تصمیم به ازدواج و انتخاب همسر اگر شتابزده و نابخردانه و از روی هوس کور و عشقی تند باشد در مراحل بعدی زندگی حتی مشاور و روان شناس خبره و دلسوز هم برای آن رابطه کار چندانی نخواهد توانست انجام دهد، چرا که دو نفری که می خواهند مدتی دراز با یکدیگر همکاری و همراهی کنند باید از دو ویژگی «سلامت» و «هماهنگی» برخوردار باشند. در اینجا نقش «سلامت» پر رنگ تر است؛ زیرا دو نفر اگر سالم باشند تلاش می کنند ناهماهنگی های قابل تغییر را به تدریج کاهش دهند.

بیماری از هر نوعی که باشد چه جسمانی و چه روانی، «آسیب رسان» است و این بیماری اگر در حوزه سلامت روان باشد آسیب های آن در رابطه زناشویی قطعا بیشتر خواهد بود و اگر این بیماری «اختلال شخصیت» باشد ماجرا بسیار پیچیده تر خواهد بود و رنج و ویرانگری در رابطه بیشتر خواهد بود.

با توجه به آن چه گفتیم عاقلانه ترین کار برای کسی که می خواهد ازدواج کند این است که از لایه های پر زرق و برق ظاهری « مانند چهره زیبا، خوش تیپی، موقعیت و شهرت اجتماعی، وضعیت مالی خوب، مدرک تحصیلی بالا، خانه و اتومبیل و دیگر امکانات چشم نواز که البته هر کدام در جای خود برای رضایت و رفاه زندگی اهمیت دارند» عبور کند و ابتدا به درون پنهان فرد نظر بیفکند تا اگر رگه هایی از اختلال شخصیت در اوست، عطایش را به لقایش ببخشد و از زندگی مشترک با او چشم پوشی کند چرا که درمان اختلال شخصیت اگر نگوییم «غیر ممکن» بسیار طولانی، پر هزینه و زمانبر است.

برای تشخیص ویژگی ها و تیپ های شخصیتی یک فرد، حضور روان شناس آگاه و با تجربه لازم و ضروری است زیرا برخی از عناصر و رفتارهای شخصیت مشکل دار برای ما جالب، مهیج و حتی انرژی بخش و تحریک کننده است! حتی ممکن است مجذوب کسانی شویم که اختلال شخصیت دارند.

اختلال شخصیت جز آن دسته اختلالات روانپزشکی است که مشخصه آنها رفتارهای مخل طولانی مدت و ماندگار است. رفتارهای مخل باعث می شود شخص نتواند در جامعه و روابطش با دیگران عملکرد بهینه ای داشته باشد.

نظرسنجی بسیار مهم موسسات ملی سلامتی آمریکا (2004) نشان داده اند که حدود 15 درصد جمعیت بزرگسال از یک یا چند اختلال شخصیتی رنج می برند و این می تواند به معنای یک هشدار و علامت مهم در شروع و ادامه ارتباطات با هدف ازدواج باشد. مهم است که در اینجا اشاره کنیم که ازدواج از طریق سایت های ازدواج و یا ازدواج فوری به هر دلیلی (خواسته والدین، مهاجرت و ..) می تواند مورد توجه خاص تر باشد چرا که هم زمان و هم تخصص برای شناخت لازم داریم.

زندگی خیلی کوتاه تر از آن است که بخواهیم روی پوسته تخم مرغ راه برویم.

اگر با کسی که اختلال شخصیت دارد رابطه داشته اید یا دارید، از خودتان صادقانه بپرسید بار اول مجذوب چه چیز او شدید؟ آیا مجذوب کارهای مهیج و خطر کردن های او شده اید؟

آیا مجذوب محل نکردن او به جنس مخالف و یا دوری کردن سرسختانه او از روابط شده اید؟
آیا احساس کرده اید که او دوست دارد همه وقتش را با شما بگذارد و در هر موقعیتی اولویتش شما هستید و به خانواده و موضوعات دیگر جز شما اهمیتی ندارد؟
آیا مجذوب نگرانی و کنترل دقیق او برای خودتان شده اید؟
دلیل آن هر چه باشد، این امکان وجود دارد که به طور ضمنی یا صریحا مجذوب یک یا چند ویژگی اختلال شخصیت شده باشید، به ویژه اگر پیوسته درگیر این نوع روابط می شوید. بعد از گذشت زمان است که متوجه می شوید بعضی از رفتارها و نقش های طرف مقابل به شما استرس و تنش وارد می¬کند و شما در رابطه اذیت می شوید و یا حتی ممکن است خیلی دیر متوجه شوید؛
وقتی که جدا شوید و فرصت فکر کردن پیدا کرده اید، تازه شواهد وجود اختلال شخصیت برای شما روشن شود.

منبع: کتاب عشق دیوانه وار، مهرداد فیروزبخت، انتشارات جوانه رشد.

حسن پیرزاد - روان درمانگر و مشاور خانواده