شما ممکن است به این فکر کنید که آدم های دیگر در فضای مجازی شما را دوست داشته باشند. (دوست دارند یا نه؟).
با این حال این نگرانیتان با رفتار خردمندانه و درست در فضای مجازی قابل رفع است. پخته رفتار کردن شامل یک سری تمرینها و اعمال و فعالیتها میشود و شما نیازمند این هستید که این رفتارها را مورد توجه قرار دهید اما نهایتاً آن تبدیل به ماهیت و هویت شما خواهد شد و شما عزت نفس بالاتری خواهید داشت.
برای رفتار پخته در فضای مجازی لازم است از گامهای زیر پیروی کنید:
گام 1: هرگز در فضای مجازی کسی را مورد آزار قرار ندهید.
آزار و اذیت دیگران به هر شکلی، علامت اصلی عدم پختگی و بلوغ است. گاهی اوقات آن میتواند زمانی را که شما میتوانید به مسألهتان (بین فردی، اجتماعی و ...) بپردازید (به طور مؤثر) از شما میگیرد؛ اما یادگیری در مورد جلوگیری از رفتار آزارگرانه با دیگران در فضای مجازی به شما کمک خواهد کرد تا در فضای مجازی پختهتر و عاقلتر به نظر بیایید و حتی در آینده نیز برای بالغانه رفتار کردن به شما کمک خواهد کرد.
یک راه خوب برای شروع این است که شروع به ارزیابی و فکر کردن در مورد رفتارهای آزارگونه کنید. از دید خود به این قضیه نگاه کنید نه شخصی دیگر (همکلاسی، دوست و ...). آزارگری برای هر شخصی معنی خاصی دارد اما در حالت کلی آزارگری همه نوع آزار و اذیتی که عمومی باشد در برمیگیرد.
- اگر شما تلاش کردهاید که کسی را در فضای مجازی مورد آزار قرار دهید در مورد روشهایی فکر کنید که به شما در مهار این رفتار کمک میکند. فاصلهتان را تا جایی که میتوانید با شخصی که شما را برمیانگیزد تا او را آزار دهید (به هر دلیلی حتی وقتی او مزاحم شماست) حفظ کنید. یک نفس عمیق بکشید و از کیبورد فاصله بگیرید تا آرامش خود را بازیابید.
- قبل از اینکه چیزی را در فضای مجازی به اشتراک بگذارید فکر کنید. مطمئن شوید که شما (حال شما) به اندازه کافی خوب است و هیچ پیامی را زمانی که عصبانی هستید ننویسید. اگر فضای کمی به رها کردن و تخلیه خشمتان منجر خواهد شد میتوانید یک پیام مستقیم به فرد خاصی که شما را عصبانی کرده است بنویسید اما مطمئن شوید که آن را پست نخواهید کرد. اگر شما تمایل دارید یا نزدیک است که آن پیام را بفرستید در مورد اینکه چه میگوئید و واژههای شما چطور ممکن است برداشت شوند، فکر کنید، قبل از اینکه آن را ارسال کنید.
- اگر مورد آزار قرار گرفتید، مطمئن شوید یا تشخیض دهید که آیا این یک نقص یا ضعف در شماست؟ اغلب افرادی که مورد آزار قرار میگیرند عزت نفس پایینی دارند بنابراین خود را به خاطر آن سرزنش نکنید. فقط از آن چشم پوشی کنید، آن را برای خود نگه دارید (پیش خود نگه داید) یا به یک بزرگتر بگویید.
گام 2: به شیوه درستی بنویسید.
به لحاظ رعایت دستور زبان و استفاده از لغات مناسب برای یک بزرگسال هیچ چیز به اندازه غلطهای املایی و استفاده غیر صحیح از دستور زبان در فضای مجازی توسط نوجوانها، آزار دهنده تر نیست. به یاد داشته باشید که هرچقدر از نظر نگارشی بهتر بتوانید بنویسید این به شما در پختهتر به نظر رسیدن کمک خواهد کرد. اگر شما املای ضعیفی دارید قبل از لیست کردن یا به اشتراک گذاشتن چیزی، غلطهای املاییتان را به صورت آنلاین چک کنید. قبل از اینکه مطلبی را به اشتراک بگذارید، آن را پاکنویس کنید. به این طریق میتوانید غلطهای املایی و دستور زبانی خود را اصلاح کنید و این به افزایش مهارت نگارش شما منجر خواهد شد.
گام 3: تاجایی که امکان دارید به دیگران کمک کنید.
اگر در فضای مجازی کسی به کمک نیاز داشت به او کمک کنید. مثلاً اگر در سایتی عضو شدهاید به افراد تازه وارد میتوانید در چیره دست شدن در حضور در آن کمک کنید. حتی اگر کسی که طولانیتر از شما در یک سایت بوده است اما نیاز به کمک دارد تا مثلاً بتواند یک صفحه را تنظیم کند یا برای رفتن به مرحله بعدی یک بازی نیاز به کمک دارد، پیشقدم بشوید. کمک کردن به دیگران نه تنها راه خوبی برای نشان دادن پختگی است، همچنین راه درستی (شیوه مهمی) برای کسب مهارتهای جدید هم در دنیای واقعی و هم در دنیای مجازی است.
گام4: لاف نزنید.
زمانی که افراد احساس امنیت نمیکنند، آنها اغلب فکر میکنند که نیاز دارند تا خوب وبدن خود را در چیزهای کوچک به تماشا بگذارند. اگر شما این کار را میکنید، شیوه بالغانه و پختهای نیست. اجازه دهید تا کمالات و هنر شما خود به خود نمایان شود. اگر شما به سختی کار کنید و در چیزی که دارید انجام میدهید بهبود پیدا کنید، شما نیازی به این نخواهید داشت تا در مورد آن فخر و مباهات بفروشید به خاطر اینکه به هر ترتیبی پی خواهند برد که شما در چه حدی هستید.
زمانی که شما در مورد چیزی لاف میزنید، شما به شیوهای آزاردهنده و همراه با خودپرستی برای خود شهرت ایجاد میکنید اما زمانی که شما خاضعانه رفتار میکنید و سخت کوش هستید، شما در نهایت به شهرت و محبوبیتی که میخواستید دست پیدا میکنید.
گام 5: به خرد جمعی و شعور اجتماعی و نظر عمومی مراجعه کنید.
در حالت کلی، عکس العمل شما نسبت به چیزها، عکس العمل درستی است. گاهی اوقات افکار فردی (شخصی) شما میتوانند در اینکه چه چیزی درست است (از نظر عمومی و اجتماعی) اختلال ایجاد کند. اما اگر شما بتوانید دوباره به نظر جمعی یا آن چیزی که فکر میکنید معمولاً از نظر اجتماعی برای بیشتر آدمها مورد قبول است مراجعه کنید، شما به موقع خطاها و اشتباهاتتان را تشخیص خواهید داد. اگر شما فکر میکنید چیزی خطرناک است به احتمال زیاد همینطور است، اگر فکر میکنید چیزی نادرست است و اکثریت فکر میکنند نادرست است پس اینطور است، بنابراین نه آن را امتحان کنید و نه کار خطا را انجام دهید.
گام 6: دوستانه رفتار کنید.
حتی زمانی که دیگران با شما رفتار خوبی ندارند، شما باید همیشه با آنها مهربان باشید. زمانی که شما در مورد این فکر میکنید که چگونه نسبت به رفتارهای ناپخته دیگران واکنش نشان میدهید شما ممکن است تشخیص دهید که عکس العمل شما نیز مثل خود آنهاست. با پختهتر بودن، حتی زمانی که آزاردهنده است و کنار آمدن سخت است، آن به شما احساس مطلوبی خواهد داد در مورد خودتان و پختگی شما را نشان میدهد.
گام 7: یاد بگیرید که با افراد بیادب و گستاخ چطور کنار بیایید.
معمولاً افراد گستاخ در حالت آفلاین در فضای مجازی حضور دارند اما برخی از آنها نیز آنلاین هستند. اگر شما یک پیام بیادبانه دریافت کردید، چند قدمی از کامپیوترتان دور شوید یا گوشیتان را زمین بگذارید و کمی به خودتان زمان دهید تا آرام شوید قبل از اینکه تصمیم بگیرید چطور باید پاسخ دهید. شما هرگز متقابلاً بیادبانه پاسخ ندهید، همیشه در پاسخهایتان مؤدب باشید. متوجه باشید که گاهی اوقات پاسخ ندادن بهترین برخورد و پاسخ است. گاهی اوقات، بهتر است اصلاً پاسخ ندهید تا اینکه شما نیز یک پیام گستاخانه و بیادبانه بدهید.
گام 8: جرأتمند باشید.
اما از اینکه در هنگامی که اقدام به کاری میکنید گستاخ و بیادب باشید امتناع کنید. همیشه برای حقوق خود پافشاری کنید و از نقطه نظر خود دفاع کنید اما مؤدبانه.
لاله دستوری
روانشناس بالینی